DENGELİ BESLENME

YETERLİ VE DENGELİ BESLENME

Sağlığımızın korunması, kaliteli bir şekilde sürdürülebilmesi, hastalıklardan korunması ve tedavisi için vücudun besin öğelerini yeterli ve dengeli şekilde uygun zamanlarda alınmasına beslenme denir. Yeterli beslenme ise vücut için gerekli olan enerji, besin öğelerini ve diğer biyoaktif maddelerin yeteri derecede alınmasına denir. Tüketilecek besinler, içlerindeki besin öğelerine göre sınıflandırılır ve bu gruplarda tüketilecek miktarlar cinsiyet, yaş, biyokimyasal değerler, fiziksel aktivite ve bireylerin hastalık durumunun saptanıp saptanmamasına göre belirlenmektedir. Bireylerin yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenmesi toplumda obezite, diyabet, kalp damar hastalıkları kanser vb. gibi sağlık sorunlarının görülme riskinin azalmasına sebep olmaktadır. Yeterli ve dengeli beslenen kişiler sağlam bir görünüş, orantılı bir vücut ağırlığı, zihinsel gelişimi, iyi gelişmiş kemikler ve kas, hareketli ve çalışkan bir vücut kompozisyonuna sahiptir.

Peki, vücut için gerekli besin öğeleri vücudun gereksinimi için yeterli alınmadığı zaman yetersiz beslenme olarak tanımlanmaktadır. Hep birlikte tanımına bakalım: Yetersiz beslenen kişiler orantısız bir vücut ağırlığı, sık sık baş ağrısı, akut ve kronik hastalıklara sahip olma, zekâ geriliği ve ruhsal bozukluk görülmektedir.

Yeterli ve dengeli beslenmek için ne yapmalıyız?

• Güne kahvaltı ile başlayın, Uyandığınızda aç olarak uyanır ve enerjiniz düşük bir şekilde başlarsınız, mutlaka güne kahvaltı yaparak başlamak gereklidir. Hafif ve enerji sağlayacak besinler tercih etmelisiniz. Örn: beyaz peynir, yumurta, zeytin, bal, sebze ve meyve tüketilmelidir.
• Öğünleriniz mümkün olduğunca çeşitli olmasına özen gösterin. Tüm besin gruplarına (süt, et, sebze-meyve, tahıl) gruplarına yer verin.
• Yağ tüketimini azaltın, sağlıklı yağlar tüketmeye çalışın. Bitkisel yağları tercih etmeye (zeytinyağ, fındık yağ vb.)çalışın. Katı yağlardan (tereyağ, margarin vb.) uzak durun. Yemeklerinizi hazırlarken haşlama, buğulama, ızgara, buharda pişirmeye özen gösterin.
• Sebze ve meyve tüketimini artırın, Her öğünde sebze ve meyveye yer verin, günde en az 5 porsiyon sebze meyve tüketin.
• Tuz ve şekerden uzak durun. Günlük aldığımız besin gruplarında yeterli seviyede tuz ve şeker bulunur, o da sizin tuz ve şeker ihtiyacınızı karşılayacaktır.
• Bol bol su içmeye özen gösterin. Günlük ortalama 2-2,5 litre su içmeye özen gösterin.
• Fiziksel aktivitenizi artırın, Sağlıklı yaşam ve sağlıklı beslenme için gün içinde egzersiz yapılmalıdır. Günlük en az 30 dk yürüyüş yapılmalıdır.
• Değişen hayat şartlarından dolayı insan sağlığı ve hastalıklara yakalanma olasılığının arttığı bu dönemde yeterli ve dengeli beslenmenin önemine dikkat edilmelidir.